Kuramba ni ubushobozi bwigikorwa gishobora guhaza ibikenewe muri iki gihe utabangamiye ejo hazaza. Mu myigire yimyandikire yubucuruzi burambye bugabanijwemo inkingi eshatu, imibereho, ibidukikije, nubukungu. Mu kwibanda ku buryo burambye, bushishikariza abashoramari gutekereza kure y'umwaka utaha w'ingengo y'imari no gutekereza kuramba k'ubucuruzi n'ingaruka bizagira ku bantu no ku mubumbe wacyo.
Waba utuye mu mijyi minini cyangwa mu murima wo mu cyaro, rwose urabona imifuka ya pulasitike ihuha igihe cyose uvuye munzu. Bamwe bahitisha mumihanda nka post-apocalyptic tumbleweed, mugihe abandi bahinduka mumashami yibiti byo mumuhanda. Abandi barangiza bakareremba mumigezi yacu ninzuzi kugeza babonye inzira igana ku nyanja. Ariko nubwo iyi mifuka ya pulasitike itari nziza rwose, mubyukuri itera ingaruka zifatika kubidukikije.
Amashashi ya plastike akunda guhungabanya ibidukikije muburyo bukomeye. Binjira mu butaka bakarekura buhoro buhoro imiti yuburozi. Amaherezo baravunika mubutaka, hamwe nigisubizo kibabaje nuko inyamaswa zirya kandi akenshi ziniga zirapfa.
Imifuka ya plastike itera ubwoko butandukanye bwibyangiritse, ariko bitatu mubibazo bitera ibibazo cyane harimo ibi bikurikira:
Inyamaswa zo mu gasozi
Amatungo yangirika mumifuka ya plastike muburyo butandukanye.
Inyamaswa nyinshi - zirimo ubwoko bwisi ndetse n’amazi - zirya imifuka ya pulasitike, kandi zikagira ibibazo bikomeye byubuzima iyo zimaze kubikora.
Umubare munini w'inka, nk'urugero, bapfa buri mwaka nyuma yo kurya imifuka ya pulasitike irangirira aho barisha. Iki cyabaye ikibazo gikomeye cyane mubuhinde, aho inka ari nyinshi kandi gukusanya imyanda rimwe na rimwe.
Mugihe cyo kubagwa, inka nyinshi zakomerekejwe niki cyorezo cya plastike usanga zifite Imifuka 50 cyangwa irenga mu bice byabo byigifu.
Amatungo amira imifuka ya pulasitike akenshi arwara inzitizi zo munda, mubisanzwe biganisha ku rupfu rurerure, rutinda kandi rubabaza. Inyamaswa zirashobora kandi uburozi bwimiti ikoreshwa mugukora imifuka, cyangwa mumiti ya plastike yakoresheje mugihe igenda inyura mubidukikije.
Kandi kubera ko plastike idasenyuka byoroshye mubice byigogora byinyamaswa, akenshi byuzuza igifu. Ibi bitera inyamaswa kumva zuzuye, nubwo zigenda zangiza buhoro buhoro, amaherezo zipfa kubera imirire mibi cyangwa inzara.
Ariko nubwo amatungo n’inyamaswa zo mu rugo byugarijwe rwose n’imifuka ya pulasitike, inyamaswa zimwe na zimwe zirabangamiwe cyane.
Bimaze gushimangirwa no gusenya aho gutura, imyaka ibarirwa muri za mirongo ihiga n’imihindagurikire y’ikirere, inyenzi zo mu nyanja zishobora kwibasirwa n’imifuka ya pulasitike, nkuko bisanzwe kwibeshya kuri jellyfish - ibiryo bizwi cyane kubwoko bwinshi bw'inyenzi.
Mubyukuri, abashakashatsi bo muri kaminuza ya Queensland baherutse kwemeza ko hafi 52 ku ijana inyenzi zo mu nyanja zo ku isi zariye imyanda ya pulasitike - ibyinshi muri byo nta gushidikanya ko bikomoka mu mifuka ya pulasitike.
Sisitemu Zifunze
Ndetse no mu mijyi, aho inyamanswa ziba nke, imifuka ya pulasitike itera kwangiza ibidukikije. Amazi atemba akusanya kandi agatwara imifuka ya pulasitike yajugunywe hanyuma akayamesa imiyoboro y'amazi.
Iyo mumazi amaze kumera, imifuka ikunze guhurizwa hamwe nubundi bwoko bwimyanda, kandi amaherezo ikabuza amazi.
Ibi birinda amazi atemba gutemba neza, akenshi bikaba bitoroha kubatuye cyangwa bakorera muri kariya gace.
Kurugero, imihanda ikunze kwuzura iyo imyanda yumuyaga ihagaritswe, bigatuma bafunga kugeza amazi atemba.
Aya mazi arenze arashobora kwangiza imodoka, inyubako nibindi bintu, kandi ikusanya kandi ihumanya kandi ikayikwirakwiza kure, aho byangiza byinshi.
Imiyoboro y'amazi ifunze irashobora kandi guhungabanya amazi mu masoko yaho. Imiyoboro y'amazi ifunze irashobora kwicisha inzara ibishanga byaho, imigezi ninzuzi zamazi bakeneye, bishobora gutuma abantu benshi bapfa kandi rimwe na rimwe bikangirika.
Kwangirika kwiza
Ntabwo impaka nyinshi zijyanye n'ingaruka nziza nziza imifuka ya plastike igira kubidukikije.
Umubare munini wabantu bemeranya ko imifuka ya pulasitike yangiza isura yimiterere yabantu bose batekereza, kuva mumashyamba nimirima kugeza mubutayu nigishanga.
Ariko, uku kwangirika kwubwiza ntabwo ari impungenge zidafite ishingiro; irashobora rwose kugira ingaruka zikomeye kubuzima bwabantu, umuco nubukungu.
Abahanga mu bya siyansi bamenye kuva kera kubona ibintu nyaburanga bitanga inyungu nyinshi.
Mubindi bintu, ahantu nyaburanga hamwe nicyatsi kibisi bifasha gabanya ibihe byo gukira no kunoza ibisubizo byabarwayi bo mubitaro, bafasha kunoza kwibanda no kwibanda mubana, bafasha kugabanya ubugizi bwa nabi kandi barabafasha kongera agaciro k'umutungo.
Ariko iyo uturere tumwe twuzuyemo imifuka ya pulasitike nubundi bwoko bwimyanda, izo nyungu ziragabanuka.
Kubera iyo mpamvu, ni ngombwa guha agaciro ubwiza bw’imiterere y’imiterere karemano, gufata ingamba zo kugabanya umwanda w’imifuka no gukemura ibyo bibazo mugihe utera imbere politiki rusange.
Ubwinshi bwikibazo
Biragoye gutahura urugero rwikibazo cyimifuka ya plastike, nubwo hose imifuka ya plastike igaragara.
Ntawe uzi neza umubare w'amashashi yangiza isi, ariko abashakashatsi baragereranya Miliyari 500 ikoreshwa ku isi buri mwaka.
Ijanisha rito ryibi birangira bikoreshwa, kandi abantu bamwe bagerageza gukoresha imifuka ya pulasitike ishaje kubindi bikorwa, ariko igice kinini cyimifuka ya plastike gikoreshwa mugihe kimwe. Benshi bajugunywe mu myanda, ariko ijanisha rinini rirangiza kwanduza ahantu nyaburanga.
Bimwe mubituma imifuka ya pulasitike itera ibibazo bijyanye nigihe kirekire cyo kubaho.
Mugihe igitambaro cyo kumpapuro kimeneka mukwezi, hanyuma igice cya pani gishobora gufata umwaka kugirango kigabanuke, imifuka ya pulasitike ikomeza kumara igihe kinini - mubisanzwe imyaka mirongo, kandi rimwe na rimwe ibinyejana.
Mubyukuri, imifuka ya pulasitike yinjira munzuzi, ibiyaga cyangwa inyanja nta na rimwe biodegrade rwose. Ahubwo, bagabanyijemo uduce duto kandi duto, amaherezo ahinduka “microplastique,” zifite munsi ya milimetero 5.
Ariko nubwo ibi microplastique ntabwo igaragara cyane nk'imifuka ya pulasitike, baracyatera ibibazo byinshi kubinyabuzima ndetse nibidukikije muri rusange.
Incamake
Nkuko mubibona, imifuka ya plastike nikibazo gikomeye cyibidukikije.
Nkubwoko, tuzakenera gusuzuma neza ibibazo batanga no gushyira mubikorwa ingamba zishobora kugabanya kwangiza ibidukikije bitera.
Turashaka kumva ibitekerezo byawe kuri iki kibazo.
Ni ubuhe bwoko bw'intambwe wagira ngo dufashe kugirango tugabanye ibyangiritse biterwa n'amashashi?
Igihe cyo kohereza: Sep-10-2020